PvdA Harlingen: deze fusie heeft onvoldoende voordelen

Voor de Harlinger PvdA-fractie en het bestuur van de afdeling Harlingen heeft een fusie van de gemeenten in Noordwest Friesland onvoldoende voordelen. Het standpunt van de PvdA Harlingen is daarom dat Harlingen, Midlum en Wijnaldum een zelfstandige gemeente moeten blijven.

Dit is een voorlopig standpunt over de plannen voor een gemeentelijke herindeling in Noordwest Friesland. Op 19 juni kunnen de kiezers in de gemeente Harlingen zich in een referendum uitspreken over de toekomst van de gemeente. Fractievoorzitter Hein Kuiken heeft al eerder gezegd dat de uitkomst van dat referendum erg belangrijk is voor het definitieve standpunt dat de PvdA in de gemeenteraad zal innemen. De uitspraak van de inwoners van de hele gemeente moet wel duidelijke zijn: een flinke opkomst en een overtuigende keus.

De taken van alle gemeenten veranderen de komende tijd heel erg. Onder het mom van ‘dichter bij de burgers’ draagt het rijk taken aan de gemeenten over. Tegelijk stelt het rijk voor die taken minder geld beschikbaar.
De meeste gemeenten kunnen die nieuwe taken – vooral op sociaal gebied – niet volledig zelfstandig uitvoeren. Samenwerken in grotere organisaties is daarom op de meeste plaatsen voor die nieuwe taken nodig. Dat geldt ook voor Harlingen.
Voor alle Friese gemeenten geldt nu al dat zij sommige taken alleen in samenwerking kunnen uitvoeren. Dat is soms zo vanzelfsprekend – bijvoorbeeld de GGD – dat niemand daar meer bij stil staat. Met de overdracht van de nieuwe taken verandert dus niets aan de noodzaak tot samenwerken.
Nu is al duidelijk dat een fusiegemeente in Noordwest Friesland lang niet alle taken – ook de nieuwe taken – zelfstandig kan uitvoeren. Wat is dan het voordeel van een fusie?

In gesprekken met de burgers van Harlingen – PvdA-leden en niet leden – is deze vraag uitvoerig besproken. Sommigen menen dat een grote gemeente beter in de samenwerkingsverbanden de belangen van de burgers kan dienen. Bestuurders en ambtenaren kunnen dan de taken anders verdelen en zich meer specialiseren. Dit is een voordeel. Het voordeel is echter beperkt want de omvang van een gefuseerde gemeente Noordwest Friesland is onvoldoende om hier goed van te profiteren.
Een grotere groep stelt dat dit beperkte voordeel niet opweegt tegen het nadeel van de grotere afstand die ontstaat tussen de bestuurders en ambtenaren en de burgers van een vergrote gemeente. De bestuurders en ambtenaren van een zelfstandige gemeente Harlingen kunnen nu en in de toekomst – als dat nodig is – specialistische vakkennis in de samenwerkingsverbanden krijgen. De bestuurlijke en politieke afweging blijft bij de gemeente. Bij die afweging gaat het niet alleen om vaktechnische kennis. Sterker nog: dan moet plaatselijke kennis een grote rol spelen. Voor die plaatselijke kennis is een korte afstand tot de burgers een voorwaarde.
De PvdA kiest na de afweging van de voor- en nadelen voor een zelfstandige gemeente. Uiteraard zal die gemeente net als nu goed en intensief samenwerken met ander gemeenten.

In de komen weken informeert de gemeente Harlingen de burgers over de voor- en nadelen van een zelfstandige gemeente en van samengaan met de andere gemeenten in Noordwest Friesland. De referendumcommissie kijkt er op toe dat die voorlichting objectief is.
Ook de PvdA gaat met de kiezers in Harlingen, Midlum en Wijnaldum in gesprek. Uitgangspunt daarbij is de voorlopige afweging die de PvdA heeft gemaakt: de voordelen van de voorgestelde fusie wegen niet op tegen de nadelen. De gemeente Harlingen kan het best zelfstandig doorgaan.